آسیب شناسی عوامل موثر بر تأخیر در پروژه های منطقه سه عملیات انتقال گاز ایران

سازمانها برای رقابت در عرصه بین المللی و بقای خود نیازمند مزیت رقابتی هستند. یکی از الزامات کسب مزیت رقابتی مدیریت بهینه بر منابع سازمان (انسانی ، انرژی ، مالی و ... ) می باشد. در این راستا سازمانها علی الخصوص در ساختار پروژه ای توجه ویژه ای بر مقوله مدیریت بهینه پروژه دارند و می کوشند جهت رسیدن به این مهم از تاخیر در پروژه ها بکاهند. از این رو امروزه عملکرد زمان بندی پروژه ها به یکی از مهمترین شاخص های موفقیت پروژه تبدیل شده است. از طرفی توانایی ها و محدودیت های سازمان جهت اجرای پروژه ها به طور پیوسته و پویا در حال تغییراست و نیاز است با کاوش مداوم، گلوگاهها ونقاط بحرانی فرایند ها شناسایی شده و سعی دربهینه نمودن اجرای زمان بندی شده پروژه ها شود و از این طریق گامی در بهره برداری بهینه از منابع محدود سازمان برداشته شود. مناطق عملیات انتقال گاز، از جمله سازمانهایی هستند که بخش قابل توجهی از فعالیت آنها در ساختار پروژه ای رقم می خورد و بالطبع قسمتی از منابع سازمان در این بخش مصرف می گردد. لذا اهمیت توجه به مقوله مدیریت پروژه و آسیب شناسی عارضه تأخیر که هزینه های هنگفتی به سازمان تحمیل می نماید در این سازمان ها مضاعف می گردد. در پژوهش حاضر آسیب شناسی و عارضه یابی عوامل موثر بر تأخیر پروژه های منطقه سه عملیات انتقال گاز ایران(یکی از مناطق ده گانه عملیات انتقال گاز کشور) مورد بررسی قرار گرفته و با نگرشی جدید در اجرای پروژه ها با تجزیه و تحلیل عوامل تأخیر (که به نوعی شکست در پروژه محسوب می گردد) پیشنهاداتی برای کاهش هزینه، عیوب و نواقص محتمل در پروژه ها ارائه شده است. در این راستا از ابزار مصاحبه با تعدادی از مدیران و کارشناسان و متخصصین صف و ستاد منطقه سه عملیات انتقال گاز و همچنین ابزار پرسشنامه و به منظور اثبات فرضیه ها از آزمون t و برای رتبه بندی عوامل از آزمون فریدمن استفاده شده است. بر اساس نتایج حاصل از پژوهش موثرترین عامل در تاخیر پروژه ها از دیدگاه پاسخ دهندگان به پرسشنامه، عدم انجام تعهدات پیمانکار و کم اثرترین عامل, عوامل محیطی شناخته شد. از یافته های این پژوهش می توان به منظور آسیب شناسی پروژه های سایر مناطق عملیات انتقال گاز و نیز سازمان های مشابه استفاده نمود. واژگان کلیدی: پروژه، مدیریت پروژه، آسیب شناسی سازمانی، تأخیر، منطقه سه عملیات انتقال گاز ایران .